P. FRANCISCO FREIRE naceo na Villa de Estremos situada em a Provincia do Alentejo no anno de 1597. sendo filho de Manoel Alvares, e Anna Rodrigues. No Collegio da Companhia de JESUS da Cidade de Evora quando contava quatorze annos de idade recebeo a Roupeta a 25. de Janeiro de 1611. Nas letras humanas, e lingua Latina fez taes progressos o seu engenho, que as ensinou com applauso no Collegio de Coimbra alcançando o mayor quando foy mandado estudar Theologia a Roma em cuja sciencia tanto se distinguio de seus Condiscipulos, que mereceo presidir aos actos litterarios em o Collegio Germanico, e explicar aos Seminaristas as controversias mais dificultosas da Theologia Polemica. Restituido à patria leo hum curso de Artes na Universidade de Evora, e muitos annos Theologia Moral com grande opiniaõ da sua sabedoria, que era igual ao talento que tinha para o Pulpito. Naõ foy menos Versado em hum, e outro Direito de que deu claros argumentos quando era consultado em materias pertencentes a estas Faculdades admirando os seus professores a promptidaõ com que respondia havendo-se applicado por toda a Vida ao estudo da Theologia. Falleceo de hum accidente apopletico em o Collegio de Santo Antaõ a 16. de Setembro como escreve o P. Frãco An. Glorios. S. J. in Lusit. pag. 529. e naõ de Agosto como diz a Bib. Societ. pag. 228. col. 2. do anno de 1644. quando contava 47. annos de idade, e 33. De Religiaõ. Delle se lembraõ Nicol. Ant. Bib. Hisp. Tom. 1. pag. 327. col. 1. Fonsec. Evor. Glorios. p. 430. Franco Imag. da Virt. do Nov. de Evor. pag. 863. & in Annal. S. J. in Lusit. p. 288. n. 13. magnum luminare scholarum. P. Emman. Lud. Vit. Princip. Theod. lib. 1. cap. 5. n. 31. Eximii vir ingenii, & eruditionis cõmendatione in paucis clarus. Joan. Soar. de Brit. Theatr. Lusit. Litter. lit. F. n. 46. erat ingenio magno. P. Franc. de Francisc. Philolog. Dissert. de Franc. Litterat. Sect. 3. n. 20. Tuas imprimis Francisce Freire musas Christianas deveneror… Si suo Musae gaudet Apolline tuus est. D. Franc. Man. Cart. dos AA. Portug. Girard. Diario de ll’cose memorab. Part. 1. a 25. de Janeiro. Franckenau Bib. Hisp. Gen. Herald. pag. 129. Compoz

Apologia Veritatis, & Justitiae praesertim in foro concientiae vindicatrix. 1642. 4. He impressa em Amsterdaõ posto que se naõ declare. Nella se defende a justiça com que foy acclamado Rey de Portugal o Serenissimo D. Joaõ o IV. e dedicada a D. Francisco de Mello Marquez de Ferreira onde afirma o Author as diversas molestias, e calamidades, que padecera sendo entre todas a mayor o estar prezo bastante tempo em Evora por defender publica, e particularmente o Direito, que assistia à Serenissima Casa de Bragança para subir ao trono de Portugal contra as injustas opposições de Castella. Martinho Jozè Portuguez assistente em Amsterdaõ por cuja industria se imprimio esta Apologia escreve huma carta a seu amigo Nicolao Carvalho morador na Cidade do Porto, e nella fazendo juizo da obra lhe diz; Dignissimus quidam sapientissimis hominibus hujus inferioris Germaniae visus, qui ante altos omnes typis mandaretur propterea quod caeteri frigide ad modum, exiliter, & obscure de justitia invictissimi Regis nostri Joannis IV. disserere, &à puncto quaestionis aberrare videantur… sed Franciscus ad scopum collimavit solusque medium percussit, acutissime distinxit, infinita propemodum utriusque Juris, Theologicae Facultatis, & annalium eruditione illustravit, multiplici gravissimorum doctorum authoritate stabilivit, mira ingenii acritate irrupit oppositos obices, objecta repagula infregit, solidissme resoluit, & merediana luce clarius cum summa brevitate conclusit.

Com o suposto nome de seu Irmaõ Braz Freire de Pina.

De rebus Sanctae Elisabethae Lusitanorum Reginae. Lugduni apud Jacobum Cardon, & Petrum Cavillat. 1627. 12.

De Symbolis Heroum libri V. os quais multiplici eruditione illustres intitula a Bib. Societ. pag. 228. col. 1. e se conservaõ M. S. na Casa Professa de Roma, como tambem

Conciliorum libri V. M. S. Destas consultas allega a octogessima do livro 5. O Doutor Manoel Themudo da Fonseca nas suas Decisoens Decis. 225. à num. 9.

Arte de bem morrer. M. S.

Philosophia Universa M. S. prompta para a Impressaõ.

Catena in IV. libros Regum. M. S. Desta obra faz mençaõ Jacob. Le-Long. Bib. Sacr. pag. mihi 732. col. 2.

De excellenti magnitudine Imperii Austriaci. M. S. Desta obra se lembra Franckenau Bib. Hisp. Herald. Geneal. pag. 129.

In funere Excellentissimi Theodosi Ducis Brigantini D. Eduardo ejus filio dicatus. M. S. 4. Conserva-se na Bib. Regia. He huma Egloga intitulada Theodosus em que saõ interlocutores Gratus, Titus, & Pellaeus. Começa Mortuus est nostri Theodosius gloria ruris.

Acaba.

Unus erit quondam grande Maronis opus.

 

[Bibliotheca Lusitana, vol. II]