Fr. ISIDORO DA LUZ natural da celebre Villa de Santarem, que lhe augmentou a sua fama com a produçaõ de taõ grande homem, e illustrou a Religiaõ Trinitaria com o brazaõ das suas obras litterarias. Instruido na patria com as letras humanas estudou as divinas na Universidade de Coimbra onde jubilado em a Sagrada Theologia recebeo o gráo de Doutor nesta Faculdade com aplauzo de todos os Cathedraticos augurando ser seu companheiro no magisterio, porque sendo novamente creada a Cadeira de Theologia Polemica foy nella provido com igualaçoens à de Escoto da qual tomou posse a 25 de Fevereiro de 1665. Merecendo alcançar os privilegios de Vespera no anno de 1666. e de Prima em 1667. Negandolhe avara a natureza a promptidaõ da pronuncia lhe concedeo liberal a agudeza do juizo com que se fazia respeitado o seu talento assim na Theologia Escholastica, Polemica, e Expozitiva, como em a noticia da Historia Ecclesiastica, e Secular. Ocupou na Religiaõ os lugares mais honorificos como foraõ Vizitador da Provincia, Ministro do Convento de Santarem, Comissario Geral, e ultimamente Provincial eleito no anno de 1664. e em taõ diversos ministerios sempre preferio a benevolencia à severidade querendo antes ser dos subditos amado como Pay, de que temido como Prelado. Foy cordialissimo devoto de Maria Santissima em cujo obzequio naõ somente compoz diversos tratados, mas juntou com igual despeza, que eleyçaõ huma numerosa colleçaõ de Authores que escreveraõ elogios de taõ divina Princeza, que ainda se conserva na Livraria do Convento da Trindade desta Corte. Cumulado mais de merecimentos, que annos falleceo no Collegio de Coimbra a 22 de Iulho de 1670. e naõ a 12 de Dezembro como escreve Fr. Ignacio de S. Antonio Microlog. Trinit. fol. 305. Jaz sepultado no Cemeterio comum do Collegio, e sobre a sepultura se lhe gravou o seguinte epitafio.
Hic tenebrescit lux, obmutescit scientia, dum jacet hic Reverendissimus Pater Magister Fr. Isidorus à Luce istius Provinciae Minister Provincialis, Vicarius, & Comissarius Generalis; In ista Conimbricensi Academia primus, & primarius Controversiarum Magister. Quatuor volumina reliquit edita, fex edenda. Obiit die 22 Julii 1670.
O seu retrato ao natural se vè primorosamente pintado em hum quadro grande em hum dos Dormitorios do Convento da Trindade de Lisboa e na parte inferior se lé este epigramma escrito em letras de ouro.
Lux tua preclarum fecit cognomen, & nomen;
Sic certe ingenium claruit orbe tuum.
Quis neget hic solem nescit nã solis adinstar
Visitur in scriptis Lux Isidore tua.
Elegantes saõ os elogios com que celebraõ o seu nome diversos Escritores. Fr. Ant. ab Spir. Sanct. Consult. 49. n. 5. Lucidissimus jubar Religionis Santissimae Trinitatis. P. Emman. Lud. Vit. Princip. Theod. lib. 2. cap. 2. §. 38. vir summae authoritatis. Joan. Soar. de Brit. Theatr. Lusit. Litter. lit. 1. n. 93. vir doctus, et eruditus; doctor egregius. Marracio Bib. Marian. Part. 1. p. 831. vir multis ingenii dotibus praecellens, atque inter insignes Lusitanicae Nationis viros merito reponendus. Cardoso Agiol. Lusit. Tom. 3. p. 761. no Comment. de 20 de Junho col. 2. Bem conhecido neste Reyno por suas muitas letras, e honrados procedimentos. Vasconcel. Hist. de Sant. Part. 2. cap. 36. Em todas as sciencias foy Varaõ consumado. Compoz.
Disputationes de Acitibus humanis. Parisiis apud Stephanum Maucroy 1659. fol. et ibi apud Ludovicum Billaine 1669. fol.
Opusculum de Sacris Traditionibus Parisiis apud Joannem Boullard. 1666. 4.
Opusculum de Ecclesia Dei in tres partes divisum; quarum prima de Ecclesia absolute; 2 de Ecclesia Romana; 3. de loco ubi invenienda est Ecclesia. Ulyssipone apud Joannem da Costa 1667. 4.
Officium parvum, grande voluntatis munus dilecti Euangelistae dilectionis Christi haeredis, divinae charitatis Sacrarii, novi Filli Mariae, singularis fratris JESU. Ulyssipone apud Antonium Alvres 1638. 24. & ibi apud Ant. Rodrigues de Abreu 1675. 24.
Examen Veritatis pro immaculata Virginis Conceptione in duas partes divisum, quarum una pugnax est, altera pacifica. Começa. Liber primus proaemialis, sive apparatus ad celebrem controversiam de Immaculata Virginis Conceptione. Consta de 8 livros. Conservase M. S. na Bibliotheca do Convento Trinitario de S. Maturino em Roma como escreve Nicol. Ant. Bib. Hisp. Tom. 1. p. 630. col. 1. Desta obra faz mençaõ Marrac. Bib. Mar. Part. 1. p.831.
Jansenius appensus in Statera Augustini. M. S. Esta obra como a antecedente mandou o author (que assim o escreve no Prologo do Opusculo de Ecclesia Dei) ao Reverendissimo Fr. Pedro Mercier trigessimo Ministro Geral da Ordem da Santissima Trindade assistente em Pariz para se imprimirem, cujo intento se frustrou.
Discordia Concors in Sacrum Textum in quo loca Scripturae Sacrae prima facie inter se discordia ad concordiam redigiutur triplici concordia litterali, morali, & mystica de B. V. Maria. Tom. 1. in Genesim 2. in Exodum. Conservaõse na Livraria do Convento de Lisboa.
Commentarii Encomiastici de laudibus Virginis Mariae in Canticum Magnificat. M.S. Conservase o Original na Bibliotheca dos PP. Theatinos desta Corte. Nelle está a faculdade de Fr. Filipe da Rocha da Ordem da Santissima Trindade Qualificador do Santo Officio dada em 16 de Outubro de 1664. para se poder encadernar. Desta obra se lembra Marracio no lugar assima allegado.
Disputatio de permanente visione intuitiva Dei, quam habuit Virgo Mater a primo suae immaculatae, Conceptionis instanti usque ad ultimum suae, dormitionis et per totam aeternitatem continuata. 4. M. S. Huma copia escrita com grande perfeiçaõ que tem Index dos lugares da Escritura e couzas notaveis conserva meu Irmaõ D. Iozè Barbosa Cler. Reg. Chronista da Serenissima Caza de Bragança em a sua Livraria.
Oratio pro Creatione Cathedrae Controversiarom recitanda a Fr. Doctore Isidoro à Luce. Começava Tremente hoste, grassante Marte, sonante tuba dato belli signo auctam quis non miratur Academiam! &c. M. S. Constava de duas folhas.
[Bibliotheca Lusitana, vol. II]